Frejus- promień słońca w deszczowy dzień.

W niedzielę palmową, jeszcze na długo przed świtem, obudził mnie stukot kropli deszczu spadających na dach naszego mobil house. Przeklęłam w duchu zły los, który sprawił, że uciekając przed srogą zimą, nawet na południu Europy nie mogę doczekać się słońca. Rano świat ociekał wodą, co nie wróżyło zbyt dobrze naszym planom. Mieliśmy uprawiać wspinaczkę w masywie Esterel, ale w tych warunkach byłoby to zbyt niebezpieczne. Byłam rozczarowana. Każda komórka mojego ciała domagała się ruchu po zimowym zastoju. Byłam gotowa wspinać się w śniegu i w deszczu. Oczywiście, trzeba było kierować się rozsądkiem. Pewnym pocieszeniem miały być słowa naszego przewodnika Sławka, który przekonywał, że jeśli ktoś z nas był na Organach Wielisławskich, to prawie tak jakby był w masywie Esterel, ale jakoś nie polepszyło mi to humoru. Wielisławka owszem, zrobiła na mnie wrażenie, ale i w tym wypadku „prawie” czyni różnicę :-)

Nasz przewodnik- Sławek
fot. A. Mateusiak

Sławek- dobry duch naszej wycieczki, który starał się, aby każdy jej uczestnik był zadowolony i dopieszczony, miał tego dnia dla mnie jednak wielką niespodziankę. „Pojedziemy do Frejus- tam na pewno ci się spodoba, a masyw Esterel może uda się zdobyć następnym razem”. No właśnie, następnym razem…

Jestem winna kilka słów wyjaśnienia, jak w ogóle znalazłam się w gronie, w którym wyruszyłam do Prowansji. Wycieczka ta to cykliczna, inicjatywa, do której dostęp mają jedynie „krewni i znajomi królika”. W tym miejscu muszę serdecznie podziękować Karolinie, dzierżącej dzielnie funkcję tłumacza, za protekcję oraz oczywiście Sławkowi Stankiewiczowi, który przyjął mnie do zacnego grona „znajomych królika” i zaproponował miejsce na przyszły rok. Jeśli los mi na to pozwoli, na pewno z propozycji skorzystam. 

Jak już wspominam o tym naszym dobrym duchu opiekuńczym -Sławku, to pragnę Wam gorąco polecić jego osobę, jako przewodnika sudeckiego oraz organizatora spacerów i szkoleniowca zaangażowanego w promowanie rakiet śnieżnych. Jeśli kolejne zimy będą dla nas równie surowe, nie pozostanie nam nic innego, jak wskoczyć na pół roku w rakiety i w ten właśnie sposób radzić sobie z „ociepleniem” klimatu :-) Wszystkie informacje oraz kontakt do Sławka znajdziecie na stronie http://www.rakietysudety.pl/

Tymczasem znalazłam się we Frejus, starożytnym, założonym w 49 roku p.n.e przez Juliusza Cezara porcie o nazwie Forum Julii (plac Juliusza). Ten fakt skutkuje tym, że gdzie się nie kopnie, tam natrafia się na pozostałości po antyku. 

Wykopaliska- może ktoś dojrzy, ale tam była prawdziwa mozaika

Jest to miejsce, w którym znajdują się resztki dwóch teatrów i szczątki akweduktu. Podczas kiedy istnienie tak starych ruin w ich naturalnej postaci wydało mi się naturalne, zasmucił mnie i zbulwersował widok „naprawiania” przy pomocy betonu amfiteatru z II wieku. Staram się nie oceniać decyzji konserwatorskich, nie będąc zanurzoną w miejscowych realiach, ale dla mnie osobiście jest to profanacja. Mówię to z pozycji osoby, która mieszka w kraju o znikomej liczbie zabytków (w porównaniu z innymi krajami), dla której samo znalezienie się w pobliżu obiektu starszego niż X wieczny powoduje drżenie rąk i nóg z emocji. Być może w miejscu, gdzie antyk obecny jest na każdym kroku, można sobie pozwolić na tego typu praktyki, nie wiem.

Frejus to miejsce urodzenia konsula Agricoli. 

Pomyślałam sobie, że Francuzi chyba go bardzo lubią,

bo sprawił niezły łomot Brytyjczykom :-)

Prowansja to kraj, w którym nie tylko masowo występuje antyk, ale i… polscy księża katoliccy. Wydaje się, że stanowią oni nasz masowy produkt eksportowy, jak polscy hydraulicy i są znakomitym środkiem zaradczym wobec zmniejszającej się liczby powołań w pozostałej części Europy.  Nie trzeba było wiele czasu, aby wpaść na jednego z nich, w dodatku dzierżącego funkcję proboszcza katedry we Frejus. Zadziwiający jest też dla mnie fakt, że poza Polską, księża ci są jacyś tacy pokorniejsi, bliżsi ludziom i serdeczniejsi. Kiedy dochodziliśmy do katedry kończyła się właśnie uroczysta, z racji niedzieli palmowej, msza. Byliśmy zadziwieni, że ksiądz podszedł do drzwi i żegnał osobiście każdego wiernego. Trwało to wieki, ponieważ katedra jest spora, a kościół był wypełniony ludźmi po brzegi. Jakoś mi to nie pasowało do jęczenia, które słyszę w polskich mediach, że na zachodzie następuje masowa laicyzacja społeczeństwa. Skąd zatem całe chyba Frejus znalazło się w ten zimny deszczowy dzień w równie zimnych starych murach katedry, zamiast sączyć prowansalskie wino przed kominkiem?

Jeszcze bardziej byliśmy zadziwieni orientując się, że ksiądz jest Polakiem. W małym baptysterium z czasów Merowingów (V wiek) wysłuchaliśmy dosyć długiego kazania na temat wyższości inicjacji chrześcijańskiej nad wszystkimi innymi (dla mnie bzdura) oraz nieco mądrzejszych słów dotyczących obowiązków i powinności, jakie nakłada na kapłana „biała sukienka”. Wyobraźcie sobie też taki obrazek. Wczoraj przyjechaliście z mroźnej Polski (tamtej nocy było-18 stopni w Szklarskiej Porębie) niby w ciepłe strony. Na zewnątrz plus 9 stopni i z nieba lecą strugi deszczu. Stoicie we wnętrzu zimnych murów baptysterium i czujecie, że jest nie więcej niż 5 stopni Celsjusza. Kapłan poświęca kilka minut, podczas gdy szczękacie z zimna zębami, na to, aby przekonać Was, że upały w Prowansji są koszmarem i bardzo szybko się nudzą. Cóż… jakoś nie zostaliśmy przekonani.

katedra we Frejus

dziedziniec- XIV wiek

miejsce chrzszczenia- baptysterium- V wiek

kopuła nad baptysterium

Mimo zimna i deszczu zostaliśmy tego dnia rozgrzani, przynajmniej wewnętrznie i nie mówię tu o wieczorach z prowansalskim winem. Wisienką na torcie, jakim było dla mnie obcowanie z antykiem okazał się niezwykły spektakl, którego byliśmy mimowolnymi świadkami.

We Frejus przebywa grupa Polinezyjczyków z francuskich kolonii. Stanowią oni jedną z bardziej prężnych grup religijnych związanych z katedrą. Naprawdę poruszyło mnie to, że pozwala się im  wyrażać religijność poprzez dostosowanie własnych plemiennych obrzędów do chrześcijańskich misteriów. Nie było nam dane obejrzeć prawdziwego spektaklu w niedzielę świąteczna, gdyż tę spędzaliśmy już w domu, ale mogliśmy przyjrzeć się próbie, kiedy przy pięknym i bardzo głośnym śpiewie, chłopcy mający nieść dary, ruszyli przez kościół w dziwnym, egzotycznym dla nas tańcu rytualnym. Ich ruchy tak niesamowicie współgrały ze śpiewaną i specyficznie akcentowaną przy dźwiękach gitary pieśnią, że wszystkie dziewczyny miały ciary na ciele i patrzyły jak urzeczone w to, co dzieje się obok.

Jest w nas, ludziach niby już cywilizowanych, coś pierwotnego, co ożywa i budzi tęsknotę, kiedy słyszymy dźwięki i patrzymy na ruchy, jakie wykonywali nasi dalecy przodkowie. Ja nie wstydzę się tych atawizmów, świadomie daję się porwać tym emocjom, które być może ktoś uznałby za niestosowne w kościele. W każdym razie pierwotny zaśpiew, tańce i plemienne tatuaże były dla nas promieniem słońca w ten zimny deszczowy dzień i nie dały się zapomnieć do samego końca pobytu.

Kilka fotek z wnętrza katedry:

Hm... ta rzeźba też mi wygląda na bardzo leciwą :-)

Prawdziwe gotyckie dzieło wisi sobie tutaj jakby nigdy nic.

U nas już dawno zostałoby "zabezpieczone" przez jakieś muzeum :-)

Następnego poranka obudziło nas słońce. Wskoczyliśmy w letnie ciuchy, pobiegliśmy jak wariaci na plażę, gdzie rozkoszowaliśmy się prawdziwą wiosną. Zamoczyłam nawet stopy, ale woda jeszcze była lodowata. Ten dzień można było porównać do majowego słonecznego poranka w Polsce. W południe znaleźliśmy się w Grimaud- 5 kilometrów od Portu Grimaud. Ten zauroczył mnie swoim klimatem- wąskimi uliczkami, cudną architekturą, bajecznymi widokami, kwitnącym i pachnącym rozmarynem.

Zamek w Grimaud nieco zlekceważyłam twierdząc, że takie same ruiny mam u siebie na wsi (Rajsko :)

Droga, którą przebyliśmy piechotą z Grimaud do campingu uświadomiła mi, dlaczego tak wielu artystów rozmaitych dziedzin mieszkało lub szukało natchnienia w Prowansji. W takich krajobrazach wydaje się łatwiej tworzyć dzieła na miarę światową.

Siedząc wieczorem na plaży stwierdziłam, że przeżyłam kolejny piękny dzień...

fot. Andrzej Mateusiak

W następnej części pokażę Wam znów piękne krajobrazy, okraszone szczyptą grozy, w Wąwiozie Verdon oraz relacja z Monte Carlo :-)