Zapomniany świat: konne maszyny rolnicze.

Jestem pogodzona z faktem, że stary świat pogrążył się w niebycie, odszedł do lamusa historii. Nie pogodzę się natomiast z tym, że został on zupełnie zapomniany.

Urodziłam się w czasach, gdy po ulicach miasta mknęły auta, a w PeGeRach królowały traktory „Ursusy” i kombajny „Bizony”. Ten świat również odszedł i być może za dziesiątki lat znajdzie się ktoś, kto zechce wskrzesić klimat tamtych, znienawidzonych przez nasze pokolenia lat. Dziś żyję w czasach, gdy sprowadzony z niemieckiego złomowiska Claas wzbudza szacun we wsi.

Próżno też szukać w naszym regionie sielskiego obrazka ze snopkiem zboża, czy stogiem siana. Zapewne ma to negatywny wpływ na liczebność populacji, gdyż letnia porą nie za bardzo jest gdzie dopaść cudzą babę, by w tradycyjny i jakże romantyczny sposób wymienić się materiałem genetycznym. I mieć się z czego księdzu proboszczowi spowiadać...

Z magicznej szafy tym razem wypadła stara książka wskrzeszająca pamięć o dawnych dniach. Jest to katalog maszyn rolniczych, głównie napędzanych siłą konia, choć znajdziemy tu i prototypy traktorów.

Kiedy sprowadziliśmy się na wieś, stare konne maszyny leżały na złomowisku lub gospodarze sami pukali do naszych drzwi, aby sprzedać za parę złotych wariatom z miasta niepotrzebny przedmiot. Na ile starczyło funduszy, zgromadziliśmy sporą ilość owego „złomu”. Było to pospolite ruszenie, gromadzenie na razie bez pomyślunku i wyraźnego celu. Maszyny owe miały stanąć pewnego dnia jako dekor. Miały też spełniać rolę edukacyjną, pokazać czym to na wsi kiedyś się pracowało. Kilka sprzętów udało mi się odnowić, wiele oczekuje nadal na swoje ponowne narodziny. To staruszki. Nikt już nimi nie będzie nic robił, spędzą u nas emeryturę, szepcząc miedzy sobą o dawno minionych latach świetności, gdy od ich sprawności zależało życie rolnika.

Nie ukrywam, że chwilowo maszyny nas przerosły, a w zasadzie to one same zostały przerośnięte przez drzewa. Zamierzam w tym roku dać im już trzecie życie. Drugie dostały kilka lat temu, gdy postawiliśmy je w sadzie i trochę o nich zapomnieliśmy.

kopaczka do ziemniaków

kosiarka

siewnik

siewnik

kopaczka 

pług z odwracalnym lemieszem

snopowiązałka

maszyna do robienia dołków na kartofle (znacznik-dołownik)

Zrzutowisko w stodole. Wiele maszyn oczekuje jeszcze na naszą uwagę. 

„Minęły już dawno te czasy, kiedy socha drewniana, brona pleciona i cep bylejaki stanowiły cały inwentarz rolnika; z miasta sprowadzał on tylko kosy, których resztki skwapliwie kazał przekuwać na sierpy, pozostałe zaś narzędzia robił w domu lub żądał, ażeby przywołany do pracy robotnik przynosił z sobą. (...) Były to jednocześnie czasy gospodarki ekstensywnej, którą niejednokrotnie ośmielilibyśmy się nazwać rabunkową, przynajmniej w stosunku do roli, gdyż konieczność wieloletniego odłogowania, albo nawet i jednorocznego ugorowania niektórych pól, najlepiej świadczyła o tem, że takie metody uprawy roli prowadziły ją do wyczerpania tych zasobów, które dopiero podczas odłogowania lub podczas uprawy ugorowej z powrotem zdobywać sobie musiała”. (...) Hasłem wieku XX staje się coraz wyraźniej dążenie do motoryzacji rolnictwa, będące na razie jeszcze w zarodku, ale już zupełnie skonkretyzowanie w swych planach i zamierzeniach. (...) Jest to niestety prawda dziejowa, która z żelazną konsekwencją rozwija się z roku na rok i której nic już obecnie nie tylko przeciwstawić się, ale nawet i zahamować nie potrafi.”

                                   Cytat z Przedmowy do katalogu (ortografia oryginalna).

17 lutego 2011. Na prośbę Arkadiusza wklejam traktor, który został przedstawiony w owym katalogu: